Kippen zijn sociale dieren die van nature leven in kleine groepjes van een haan, enkele hennen en eventueel kuikens. De groep heeft een duidelijke rangorde. Dat noemen we de pikorde. De dieren kennen elkaar en respecteren de sterkste van de groep. De haan verdedigt zijn hennen tegen indringers en waarschuwt voor gevaar.
Hij lokt de hennen naar voedsel en naar een veilige slaapplaats. Kippen zijn intelligenter en hebben meer emoties dan menigeen denkt. Ze worden echt onderschat. Dat komt het meest tot uitdrukking in de grote stallen waarin kippen worden gehouden voor de productie van vlees en eieren. Kippen hebben wel afleiding nodig. Als ze buiten lopen is dat geen probleem, Maar kippen die in een ren worden gehouden, zonder dat ze wat te doen hebben (voedsel zoeken, stofbaden), richten de aandacht op elkaar. Het kan zijn dat ze elkaar gaan pikken.
Kippen kletsen heel wat af met elkaar. Wetenschappers onderscheiden wel dertig verschillende geluiden. Daarmee vertellen ze hoe ze zich voelen, wat ze willen, wie de baas is, dat ze een ei hebben gelegd.
Eieren:
Na zes tot zeven dagen kun je de eieren ”schouwen”. Met behulp van een schouwlamp kun je zien of de eieren bevrucht zijn. Of gebruik een zaklamp, zet daar een leeg wc rolletje op, ga in een hele donkere ruime staan en hou je eitje er boven. Dan kun je zien of er leven in het eitje zit.
Je kunt in een later stadium, na dag 6 als het embryo begint te bewegen, de eieren ook in een bak met (lauwwarm) water leggen. Binnen een minuut gaan de bevruchte eieren ”dansen” en blijven de onbevruchte eieren rustig drijven.
Broedperiode
Blijft een hennetje constant op het nest zitten en pikt ze naar degene die de eitjes onder haar wil weghalen, dan is ze waarschijnlijk broeds. De broedsheid duurt doorgaans zo’n drie weken, krielen doen er een dag korter over. Sommige hennen eten in die periode niet of nauwelijks. Het is dus normaal dat de hen tijdens het broeden wat magerder wordt. Het komt ook voor dat ze zich letterlijk doodbroeden. Wanneer dit gevaar dreigt, haal de hen dan twee keer per dag van de eieren, neem de eitjes weg en geef haar buiten het hok eten en drinken. Geef haar telkens zo’n twintig minuten niet de kans het nest op te gaan.
Bij kippen die broeds worden, maar op onbevruchte eieren zitten, kunnen de eieren worden vervangen door exemplaren die wel bevrucht zijn. Is de kip broeds en zijn de eieren bevrucht, hou dan rekening met het volgende:
1. Probeer te voorkomen dat de andere hen op het nest gaat zitten. Je kunt dus de broedende hen het beste een afgeschermde plek geven. Daar in de buurt kun je ook het voer en het water zetten. Zet het zo neer dat ze wel even van het nest moet konen, zodat ze ook haar behoefte kan doen. Als ze er niet van eet, haal haar dan om de twee dagen even van het nest en laat haar wat eten en drinken.
2. Leg onder het nest een graszode die je enigszins vochtig heeft gemaakt. Dit voorkomt dat de eieren uitdrogen.
3. Haal tijdens de broedperiode eventueel eieren buiten de broedplek weg. De kip merkt het wanneer er geen leven meer in het ei zit en zal deze uit het nest duwen.
4. Plaats de water- en voerbak liefst niet te dicht bij het nest. De hen moet dan echt even van het nest af en kan tegelijkertijd haar behoefte doen.
5. Voer de hen gemengd graan.
6. Zijn de eieren ongeveer 18 dagen bebroed, maak ze dan een beetje vochtig met de plantenspuit. Dit is bevorderlijk voor het uitkomen van de eieren.
7. Rond de 20e dag hoort u gepiep. Een dag later komen de kuikens uit het ei. Bij krielen komen doorgaans al na 19 dagen de eieren uit.
Wat gebeurt er in het ei tijdens het broeden?
Dag 1 Kiemschijf vormt een plooi
Dag 2 Ontstaan van bloedcellen en bloedvaten
Dag 3 Hartslag en bloedvaten goed zichtbaar
Dag 4 Oog zichtbaar
Dag 5 Begin van ledematen zichtbaar
Dag 6 Begin van snavel; embryo begint te bewegen
Dag 8 Begin van veerfollikels
Dag 10 Eitand en nagels verschijnen
Dag 11 Zenuwstelsel zo ver ontwikkeld dat pijnperceptie mogelijk kan zijn
Dag 12 Eerste veertjes zichtbaar
Dag 14 Embryo draait met kop naar luchtkamer
Dag 17 Embryo helemaal bevederd
Dag 21 Uitkomen ei
Kuikens
Scherm de ruimte waar de moederkip en de kuikens in zitten, goed af zodat er geen kuiken uit kan. Wanneer een kuiken niet meer bij de kloek kan, bestaat het gevaar dat het sterft aan onderkoeling. Zijn de kuikens ouder dan 2 weken, dan mogen ze even buiten lopen, mits het warmer is dan 20 graden. Blijf wel altijd op de kuikens en kloek letten.